Η συζήτηση για το κατά πόσο οι στατίνες έχουν μικρότερο όφελος στις γυναίκες κερδίζει έδαφος. Η τελευταία συμβολή σε αυτό είναι μια νέα μετα-ανάλυση που υποδεικνύει ότι οι στατίνες είναι αποτελεσματικές στη δευτερογενή πρόληψη των καρδιαγγειακών συμβαμάτων σε άνδρες και γυναίκες, αλλά δεν υπάρχει σημαντικό όφελος ως προς το εγκεφαλικό επεισόδιο και τη θνησιμότητα στις γυναίκες [1].
Η ανάλυση, που δημοσιεύτηκε στις 25 Ιουνίου του 2012 στο Archives of Internal Medicine, έγινε από μια ομάδα με επικεφαλής τον Dr Jose Gutierrez (Columbia University, Νέα Υόρκη).
Λένε ότι, ενώ τα αποτελέσματα υποστηρίζουν τη χρήση των στατινών σε γυναίκες για τη δευτερογενή πρόληψη των
καρδιαγγειακών επεισοδίων, υπογραμμίζουν, επίσης, διαφορές του οφέλους που αποκόμισαν από τις στατίνες οι γυναίκες σε σύγκριση με τους άνδρες. «Οι διαφορές αυτές είναι πιθανώς δευτερογενείς εξαιτίας του μικρού ποσοστού των γυναικών που περιλαμβάνονται στις μελέτες και της χειρότερης καρδιαγγειακής κατάστασης της υγείας σε αυτές τις ίδιες γυναίκες», καταλήγουν.
Αλλά οι συγγραφείς ενός συνοδευτικού σχολιασμού προτείνουν ότι οι στατίνες λειτουργούν εξίσου καλά σε γυναίκες και άνδρες [2]. Οι Drs Fiona Taylor και Shah Ebrahim (Cochrane Heart Group, London School of Hygiene and Tropical Medicine, London, UK) επεσήμαναν ότι ο Gutierrez και οι συνεργάτες του μπορεί να παρέλειψαν ορισμένες από τις σχετικές μελέτες στη μετα-ανάλυσή τους, προσθέτοντας ότι μια πρόσφατη μετα-ανάλυση με λιγότερους
κριτήρια αποκλεισμού έδειξε παρόμοια οφέλη σε γυναίκες και άνδρες για την έκβαση του εγκεφαλικού επεισοδίου.
Περαιτέρω, επισημαίνουν ότι η προσθήκη της Heart Protection Study στην τρέχουσα ανάλυση θα οδηγούσε σε αναλογία κινδύνου (risk ratio) 0,89 για κάθε αιτία θνησιμότητας στις γυναίκες, με ανώτατο όριο εμπιστοσύνης (upper confidence limit) το 1,01.
Υποστηρίζουν ότι η εστίαση στην έλλειψη στατιστικής σημαντικότητας των ευρημάτων για τις γυναίκες είναι παραπλανητική και ότι το πραγματικό ζήτημα δεν είναι η σημαντικότητα, αλλά αν το μέγεθος της επίδρασης στις γυναίκες είναι σημαντικά διαφορετικό από το μέγεθος της επίδρασης στους άντρες, που δεν είναι ούτε για
αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή θνησιμότητα από κάθε αιτία.
Απαντώντας στα επιχειρήματα αυτά στο heartwire, o Gutierrez σχολίασε: “Η έλλειψη της σημαντικότητας
για το εγκεφαλικό επεισόδιο και τα αποτελέσματα της θνησιμότητας στην ανάλυσή μας μπορεί να είναι λόγω της έλλειψης ισχύος. Δεν έχω εμμονή με την στατιστική σημαντικότητα – οι στατίνες είναι σαφώς ωφέλιμες σε γυναίκες, και εγώ υποστηρίζω πραγματικά ότι οι γυναίκες πρέπει να λαμβάνουν στατίνες. Αλλά παρατηρήσαμε υψηλότερα
ποσοστά υπέρτασης και διαβήτη και μια μικρότερη χρήση της ασπιρίνης στις γυναίκες από ότι στους άνδρες, και αυτό μπορεί επίσης να συνέβαλε στα αποτελέσματα. Στη μελέτη μας, η γενική καρδιαγγειακή φροντίδα δεν φαίνεται να
είναι τόσο καλή στις γυναίκες, όπως ήταν στους άνδρες, και αυτό πρέπει να διευθετηθεί’’.
Η Dr Rita Redberg συνοψίζει την κατάσταση με μια ερώτηση σε σημείωμα ενός συντάκτη [3]: “Είναι τα οφέλη των στατινών λιγότερα στις γυναίκες και οι κίνδυνοι μεγαλύτεροι από αυτούς των ανδρών, ή οι γυναίκες δεν εκπροσωπούνται επαρκώς σε κλινικές μελέτες για να αποδειχθεί το όφελος;” Καταλήγει: “εάν δεν αυξήσουμε τη συμμετοχή των γυναικών σε κλινικές δοκιμές και δεν εκθέσουμε τα δεδομένα ως προς το φύλο, δεν θα υπάρξουν ποτέ επαρκή στοιχεία για να επιτευχθεί η βέλτιστη φροντίδα όλων των ασθενών μας.”
Για τη προκείμενη μετα-ανάλυση, ο Gutierrez και οι συνεργάτες συμπεριέλαβαν 11 placebo-controlled μελέτες αξιολόγησης των στατινών για τη δευτερογενή πρόληψη, με συνολικά 43.193 ασθενείς, το 20% των οποίων ήταν
γυναίκες.
Συνολικά, η θεραπεία με στατίνη συσχετίστηκε με μειωμένο κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων για τις γυναίκες και
τους άνδρες. Όσον αφορά όλα τα αίτια της θνησιμότητας και το εγκεφαλικό επεισόδιο, ένα σημαντικό
όφελος παρατηρήθηκε με στατίνες στους άνδρες αλλά όχι στις γυναίκες.
ΠΗΓΗ: heart.org
Αικατερίνη Χρηστίδη
Ιατρός
