Η σημασία της συμμόρφωσης στη φαρμακευτική αγωγή

Τι σημαίνει συμμόρφωση στη φαρμακευτική αγωγή:

Σημαίνει να λαμβάνει ο ασθενής τη σωστή δόση του φαρμάκου στο σωστό χρόνο και με το σωστό τρόπο για όσο διάστημα χρειάζεται. Λαμβάνοντας ένα φάρμακο λανθασμένα μπορεί να το κάνει αναποτελεσματικό ή ακόμα και επιβλαβές για την υγεία!

 

Πού οφείλεται η MH συμμόρφωση:

Οφείλεται σε πολλούς παράγοντες:

Κοινωνικο-οικονομικούς (ανεργία/φτώχεια, άγχος για το κόστος, ελλιπής ιατροφαρμακευτική περίθαλψη).

Προβλήματα επικοινωνίας (κυρίως σε ηλικιωμένους αλλά και σε ασθενείς με ψυχιατρικές ασθένειες, αλκοολικούς, κλπ).

Έλλειψη κινήτρου σε ασθενείς που μπορούν να επικοινωνήσουν σωστά αλλά και να πληρώσουν τα φάρμακά τους, εξαιτίας ανεπαρκούς ενημέρωσης για την ασθένεια, ανεπαρκούς ενημέρωσης για το όφελος από τη θεραπεία και αδικαιολόγητου φόβου ανεπιθύμητων παρενεργειών

Σε αντίθεση με τα αναλγητικά, αντιεμετικά ή αντιβιοτικά, πολλά φάρμακα όπως αυτά έναντι της στεφανιαίας νόσου έχουν προληπτικό χαρακτήρα χωρίς ορατό άμεσο αποτέλεσμα στην ανακούφιση του ασθενούς. Η χρήση για παράδειγμα αντιαιμοπεταλιακών φαρμάκων για την πρόληψη θρόμβωσης των ενδοπροθέσεων (stents) στα αγγεία της καρδιάς, τα αντιυπερτασικά φάρμακα σε ασυμπτωματικούς υπερτασικούς ασθενείς ή τα υπολιπιδαιμικά φάρμακα μπορεί όλα να εκληφθούν από τον ασθενή ως μη έχοντα αποτέλεσμα αφού απλά δεν αισθάνεται καλύτερα λαμβάνοντάς τα.

 

Γεγονός είναι οτι τα καρδιαγγειακά νοσήματα παραμένουν ο νούμερο 1 δολοφόνος ανδρών και γυναικών αν και πολλά έχουν γίνει στην πρόληψη και αντιμετώπιση της ασθένειας. Όταν η αλλαγή του τρόπου ζωής δεν είναι αρκετή, τα φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά τον άνθρωπο να ζήσει περισσότερο και πιο υγιής.

Σε ανθρώπους με παράγοντες κινδύνου για στεφανιαία νόσο όπως η αρτηριακή υπέρταση ή η υψηλή χοληστερόλη, τα φάρμακα μπορούν να επιβραδύνουν ή και να αποτρέψουν την εμφάνιση στεφανιαίας νόσου. Στους δε ασθενείς που ήδη πάσχουν από στεφανιαία νόσο, τα φάρμακα μπορούν να επιβραδύνουν την πρόοδο της νόσου και να αποτρέψουν σοβαρές επιπλοκές. Η φαρμακευτική αγωγή είναι σωτήρια για πάρα πολλούς ασθενείς, αλλά πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι είναι αποτελεσματική μόνο εφόσον λαμβάνεται και σωστά!

Σε επιστημονικό άρθρο του European Heart Journal συμπεριελήφθησαν τα αποτελέσματα 44 προηγούμενων μελετών ώστε να καταδειχθεί αν η καλή συμμόρφωση στα φάρμακα για το καρδιαγγειακό είχε διαφορά σε σχέση με τη φτωχή συμμόρφωση. Όλες αυτές οι μελέτες περιελάμβαναν συνολικά σχεδόν 2 εκατομμύρια καρδιοπαθείς σε όλο τον κόσμο, οι οποίοι ελάμβαναν αντιυπερτασικά και υπολιπιδαιμικά φάρμακα.

Οι αναλυτές βρήκαν ότι μόνο το 60% των ασθενών είχαν καλή συμμόρφωση στη θεραπευτική αγωγή τους. Η καλή συμμόρφωση είχε ως αποτέλεσμα το χαμηλότερο κίνδυνο εξέλιξης της νόσου κατά 15-19% και χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου κατά 29-45% !

Οι αναλυτές συμπέραναν ότι μεταξύ των Ευρωπαίων ασθενών το 9% των θανάτων οφείλονταν στην φτωχή συμμόρφωση των ασθενών!

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όταν η φαρμακευτική αγωγή λαμβάνεται σωστά μπορεί να βοηθήσει στα κλινικά αποτελέσματα πολλών ασθενών. Όταν απ’ την άλλη ο ασθενής δε λαμβάνει τα φάρμακα σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού, τα φάρμακα δεν είναι τόσο αποτελεσματικά ή ακόμα μπορεί να είναι και επιβλαβή!

 

Οδηγίες για τη σωστή λήψη των φαρμάκων.

Εάν λαμβάνετε ήδη κάποια φαρμακευτική αγωγή, γνωρίζετε καλά πόσο εύκολο είναι να ξεχάσετε κάποια δόση ή να λάβετε μια λάθος δόση από αμέλεια.

Γνωρίζετε επίσης καλά πόσο δελεαστικό είναι να προσαρμόσετε ή να παραλείψετε δόσεις από μόνοι σας χωρίς τη συγκατάθεση του γιατρού σας.

– Ενσωματώστε τις δόσεις των φαρμάκων στο καθημερινό σας πρόγραμμα. Λαμβάνετε για παράδειγμα τις πρωινές δόσεις αμέσως μετά το πρωινό σας ή το βράδυ λίγο πριν ξαπλώσετε.

– Ζητήστε τη συνδρομή συγγενών και φίλων για την ορθή τήρηση των δόσεων. Ειδικά στους ηλικιωμένους η βοήθεια της οικογένειας έχει μεγάλη σημασία και αξία.

– Ωστόσο, εάν παρ’ όλα αυτά έχετε πρόβλημα στο να λαμβάνετε τα φάρμακά σας σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σας ή παρατηρείτε παρενέργειες, συζητήστε τους προβληματισμούς σας με το γιατρό σας. Αυτός μπορεί να τροποποιήσει το δοσολογικό σχήμα ανάλογα με τις ανάγκες σας χωρίς να μειωθεί και το θεραπευτικό αποτέλεσμα.

Δε θα πρέπει ΠΟΤΕ να κάνετε αλλαγές στη φαρμακευτική αγωγή μόνοι σας!

 

Νικόλαος Ζαβός 
Καρδιολόγος
τηλ ιδ. ιατρείου: 2410 250 334